Yapı Güçlendirme Nedir?

Yapı güçlendirme (bina güçlendirme)  deprem vb. doğal afetlerden dolayı hasar görmüş veya olası hasarlara karşı binaların güçlendirmesi ve iyileştirme yapma amacıyla onarılmasıdır. Onarım ve güçlendirme ifadeleri genellikle karıştırılır. 

• Hasar gören bir binayı ya da yapı elemanını öngörülen bir güvenlik düzeyine getirmek için yapılan işlemlere onarım denir.
• Hasar görmemiş bir yapıyı ya da yapı elemanını geçerli bir güvenlik düzeyine çıkarmak için yapılan işlemlere güçlendirme denir.
• Yapı güçlendirme işlemlerinde projelendirmesinden uygulanmasına kadar çok dikkatli olunması gerekir. İşinin uzmanı tecrübeli kişilerle çalışılmalıdır. Çünkü dikkatsiz ve bilinçsizce yapılan bina güçlendirmeleri yapının risklerini azaltmak yerine arttırabilir. 

Onarım ve/veya Güçlendirmeye Ne Zaman İhtiyaç Duyulur?

• Yapıya etkiyen hareketli yüklerde hesapta öngörülmeyen artışlar olduğunda,
• Yapı güçlendirme yönetmelik ve şartnamelerinin değiştirilmesi durumda, 
• Yapım esnasında hatalık işçilik ve yetersiz malzeme kullanımı ile yapısal risk oluşturduğunda,
• Köprülerin ve üst geçitlerin genişletmesine ihtiyaç duyulduğunda,
• Yapının kullanım amacı değiştirilerek daha yoğun şekilde kullanıldığında, 
• Binalarda zaman içinde yapı elemanlarının dış etkenlerden dolayı yıpranması ve taşıma gücünü kaybettiğinde onarım ve güçlendirmeye ihtiyaç duyulur.

Yapı güçlendirme Nasıl Yapılır ? 

Yapı güçlendirilmesinde farklı metotlar uygulanmaktadır.  Hasar gören, deforme olan veya yıkılma tehlikesi olan alana göre bu metotlar değişmektedir. Hasar görmüş yapılar, genellikle bölgesel (lokal) çalışmalar yapılarak güçlendirilebilir. Yapının durumuna göre kullanılacak güçlendirme aparatları değişmektedir.
Binalar, çeşitli sebeplerden dolayı hasar görebilir. Örneğin; deprem, zemin sorunları, yapı yorgunluğu ve çeşitli kazalar gibi durumlarda güçlendirme işlemleri uygulanması gerekebilir. Özellikle zamanla yıpranmış tarihi yapı veya binalarda yapı güçlendirme sistemleri kullanılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. 

Yapı Güçlendirme Sisteminin Aşamaları 

• Binaların durumu yerinde keşif yapılarak tespit edilir.
• Binadan beton numunesi alınır ve test edilir.
• Depreme karşı dayanıklılık için betonun dayanıklılığı tespit edilir. 
• Bina güçlendirme projesi oluşturulup uygulanacak güçlendirme sistemine karar verilir. 

Yapı Güçlendirme Yöntemleri Nelerdir?

Binaların özelliklerine göre yayın olarak kullanılan yapı güçlendirme yöntemleri şunlardır;

• Mantolama veya gömlek geçirme,
• Kanat ekleme,
• Yeni ve eski betonları kaynaştırma,
• Kolon mantolama,
• Çelik mantolama,
• Betonarme mantolama,
• Epoksi enjeksiyonudur.

Yapı Güçlendirme Çeşitleri Nelerdir?

Yapı güçlendirme sistemleri, uygulanacak bölgeye göre farklılık göstermektedir. Kiriş güçlendirme, kolon güçlendirme ve sistem iyileştirme (çelik çapraz) gibi uygulamalar, yapıların duruma göre kullanılabilir.

Kiriş Güçlendirme 

Kirişlerin güçlendirilmesi amacıyla kullanılan bu yöntem; kesme dayanımı yetersiz olan kirişler için kullanılır. Bu güçlendirme çalışması şöyle uygulanır;

• İlk olarak kirişin iki yüzüne mesnet bölgelerinde olması gereken sayıda etriye çubuğu dıştan eklenir.
• Çubuklar, bulonla, kiriş altına monte edilen çelik profile bağlanır.
• Çubuklar, üstteki döşemede açılan deliklerden geçirilir.
• Daha sonra döşeme üstünde açılan yuvanın içine bükülür.
• Ardından betonda açılan boşluklar, beton ile doldurulur.
• Bu yöntem, aynı esaslarla farklı detaylar kullanılarak da uygulanabilir.
• Dıştan eklenen etriyelerin sargılama etkisi yoktur.
• Etriyelerin kesme dayanımına faydası vardır; kiriş kesitinin sünekliğini artırmaz.
• Bu uygulamada profil ve bulonlar, dış etkilere karşı korunmalıdır.

Kolon Güçlendirme

Kolonların güçlendirilmesi amacıyla kullanılan bu yöntemde kolonların köşelerine çelik sargılarla güçlendirme yapılır. Bu güçlendirme çalışması şöyle uygulanır;

• İlk olarak, kare veya dikdörtgen betonarme kolonların köşelerine, boyuna doğru 4 adet köşebent yerleştirilir.
• Ardından köşebentler, belirli aralıklarla düzenlenen yatay plakalarla kaynaklanır.
• Köşebentler ile betonarme yüzeyler arasında boşluk kalmamasına dikkat edilmelidir.
• Yatay plakalar, dört yüzeyde sürekli olacak şekilde konumlandırılmalıdır.
• Çelik sargıların, kolonun eksenel yük kapasitesini artırması için korniyerlerin alt ve üst döşemeler arasında boşlukları alınmalıdır; yani sürekli olması gerekir.
• Mevcut betonarme kolon kesitinin düşey yüklerden kaynaklanan eksenel basınç yükünün azaltılabilmesi için gerekli görülürse köşebentlere ön yükleme yapılır.

Çelik Güçlendirme  

Çelik kuvvetlendirme yöntemi uygulanırken kolon ve kirişlere çelik lamalar sarılarak kuvvetlendirmesini sağlanır. Yöntem yaygın olarak kullanılan bir yöntem olup firmamız tarafından da bazı binalarda tercih edilmektedir. Rijitlik hedefi daha düşük olan yapılarda daha çok tercih edilmekte olup bunun ana nedeni betonarmeye göre daha sünek bir malzeme olmasıdır. Ayrıca çelik lamaların betonarme kuvvetlendirme ile beraber kullanıldığı çok sayıda uygulama bulmakta mümkündür. Bunun tercih edilebilmesi için ise yapının statik durumunun analiz edilmesi gerekmektedir.

Çelik yapı güçlendirmelerinde personel çeşitlilik ve sayısı betonarme yapılara oranla tartışılamayacak şekilde azdır. Birkaç yıldır ülkemizde büyük oranda kentsel yapılaşma projeleri başlamıştır. Mevcut betonarme binaların yıkımında zorluklar yaşandığını iletişim kanalları yardımıyla duymaktayız. Ölümlü iş kazaları, uzun süreli ve maliyetli yıkımlar, çevreye verilen sayısız zararlar vs. daha birçok hiç istenmeyen olaylar yaşanmaktadır. Çelik bina güçlendirmesinde bu sorunlar minimize edilmiştir.

Sistem İyileştirme - Çelik Çapraz 

İki kolon aksı arasına çelik çaprazlarla yapılan güçlendirme yöntemidir. Ülkemizdeki yapılar için pek uygun görülmez. Bu güçlendirme çalışmasında şunlara dikkat edilir;

• Çelik çapraz sistemler, iki kolon aksı arasına uygulanır. Bu sebeple ülkemizdeki yapılarda kullanımı uygun değildir.
• Sistemin yük aktarımı yaparak, depremde yüksek performans ile çalışabilmesi için beton kalitesinin en az “16 Mpa” değerinde olması gerekir. Ancak istatistiklere göre Türkiye’deki yapıların değeri “10 Mpa”nın altındadır.
• Ayrıca, çelik çaprazlar kuvvetleri, kolon-kiriş birleşim bölgelerine aktarır; bu sebeple şiddetli depremlerde etriyesiz birleşimlerde büyük hasarlara sebep olabilirler.

Bayrakcı Metal Yapı Güçlendirme Sistemleri

Bayrakcı Metal; ISO kalite standartları çerçevesinde yapı güçlendirme çözümleri sunuyor. Yapıların herhangi bir bölgesindeki güçlendirme taleplerinizi kısa sürede tasarlayarak, uyguluyoruz. Uluslararası standartlara uygun yapı güçlendirme donanımları ile hizmet veren firmamız, bu alanda öncü firmalar arasında yer almaktadır.

Firmanıza özel yapı güçlendirme sistemlerini ve uygulamalarını bütçenize uygun seçeneklerle sunuyoruz. Bize uğrayın, ihtiyaçlarınızı anlatın, yapı güçlendirme sistemlerimizi inceleyin, karar verin!

Özel tasarım talepleri, istediğiniz özelliklerde yapı güçlendirme sistemi içintalep@bayrakcimetal.com.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz. “İletişim” bölümündeki formu doldurarak veya telefonlarımız vasıtası ile de bizimle irtibata geçebilirsiniz. Başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin her tarafına hizmet vermekteyiz.